Czerniak jest jednym z najgroźniejszych nowotworów złośliwych skóry, który ma tendencję do wczesnych przerzutów. W leczeniu czerniaka bardzo ważna jest profilaktyka oraz wczesne zauważenie zagrożenia. Wczesne wykrycie nowotworu pozwalana na zupełne wyleczenie.

Czerniak wywodzi się on z melanocytów, czyli komórek wytwarzających barwnik zwany melaniną, który sprawia że skóra ciemnieje w kontakcie z promieniowaniem ultrafioletowym. Czerniaki najczęściej pojawiają się na skórze, ale mogą wystąpić także w obrębie ust, nosa czy gałki ocznej. Przerzuty do węzłów chłonnych, płuc czy mózgu bardzo trudno wyleczyć farmakologicznie.
Czerniak nie tylko rozrasta się na powierzchni skóry, ale – co groźniejsze – wrasta w jej głąb i gdy przejdzie barierę skóry (ma wtedy ok. 1 mm głębokości) dostaje się do naczyń krwionośnych, a następnie za ich pomocą przedostaje się do całego organizmu. Czasem wystarczą 3 miesiące, aby zaatakował cały organizm.
Do czynników zwiększających zachorowanie na czerniaka należą:
– jasna skóra
– jasne włosy
– zielone lub niebieskie oczy
– obecność znamion dysplastycznych
– podatność na oparzenia słoneczne lub przebyte oparzenia słoneczne w przeszłości
– rodzinna skłonność do występowania czerniaka czy zmiana w wyglądzie znamion

Szkodliwe skutki kontaktu ze słońcem, które zwiększają ryzyko rozwoju czerniaka, kumulują się w skórze latami, dlatego profilaktyki nie można odkładać na potem. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca:
– ograniczenie przebywania na słońcu w godzinach 10-16
– noszenie odzieży, nakryć głowy i okularów z filtrami, które chronią przed słońcem
– używanie kremów z wysokimi filtrami na całe ciało
– rezygnację z opalania się w solarium

W tegorocznej kampanii „Znamię!Znam je?” organizatorzy zachęcali do przestrzegania zasad „7 W przeciwko czerniakowi”, czyli po prostu:
1) wrzuć na siebie koszulę
2) wetrzyj krem z filtrem
3) włóż kapelusz na głowę
4) wsuń na nos okulary z filtrem UV
5) wypoczywaj w cieniu od godz. 10.00 do 14.00
6) wystrzegaj się solarium
7) w te pędy do lekarza, jeśli pojawił się nowy pieprzyk lub dotychczasowy uległ zmianie

Czerniak to nowotwór, który wciąż trudno poddaje się skutecznemu leczeniu. Coraz częściej atakuje młodych ludzi. Dlatego najważniejszą rolę w walce z nim odgrywa profilaktyka i wczesne rozpoznanie choroby. Jeżeli choroba jest wcześnie rozpoznana, szanse na wyleczenie są bardzo duże.